8 Μαΐου 2022
Ο ΛΟΓΟΣ ΠΟΥ ΕΙΝΑΙ ΣΑΝ ΣΠΑΘΙ...
{όπως το λέει ο Παλαμάς).
"...Ανάξιος όποιος διστάζει...
Ανάξιος μέσα στοὺς πιστούς μου
κι ὅσων παλμὸ καὶ ἀνασαμὸ
τοὺς δίνει ὁ νοῦς μου,
ἀνάξιος ὅποιος δὲ μπορεῖ
μέσ’ στὸ σεισμὸ τὸ χαλασμὸ
κάστρο τὴ γνώμη του νὰ στήσῃ,
καὶ καρτερεῖ,
καὶ λέει: νὰ ἰδῶ· καὶ δὲ μπορεῖ
κι ἀργοσαλεύει του ἡ ψυχή,
σὰν τὸ κυπαρίσσι.
Ἀνάξιος ὅποιος τὰ φτερά του,
φτερὰ ἀπὸ σκέψην ἤ ἀπὸ πράξη
δὲ γοργανοίγει τα –χαρά του, –
γιὰ νὰ πετάξῃ,
βοριὰς θρακιάς, μὲ τοὺς ἀνέμους,
πρὸς τοὺς πολέμους.
Ἀνάξιος κι ὅποιος συλλογιέται
καὶ μέσ’ στοῦ λογισμοῦ του κλειέται
τὴ φυλακὴ
καὶ πότ’ ἐδῶ σκυφτὸς τραβιέται
καὶ πότ’ ἐκεῖ·
Ανάξιος μέσα στοὺς δικούς μου,
σακάτης ὅποιος καὶ βαριέται,
κι ἄς ἐθυσίασε στοὺς βωμούς μου·
κι ὅποιος ξαφνιάζεται καὶ στέκει
ἤ τρέμοντας παραπατεῖ
τὴν ὥρα ποῦ ἔσκουξε ἡ βροντή,
τὴν ὥρα ποὺ ἔπεσε παρέκει
τ ἀστροπελέκι.
Κι ὅποιος ποδίζει κι ἀργὸς μένει,
ἀνάξιος· τὶ κι αὐτὸς βαραίνει
ὅσο βαραίνουν τὰ καράβια
τὰ γέρικα παρατημένα
γιὰ τὰ παιδιά, γιὰ τὰ κουτάβια
ξαρμάτωτα στοὺς μώλους πέρα,
ἐκεῖ ποὺ ἡ μπόρα, ἐκεῖ ποὺ ἡ ξέρα
λυσσομανᾶνε στὰ μπουγάζια
καὶ στἀνοιχτὰ τοῦ ὠκεανοῦ
μακριὰ ἀπὸ τἄπραγα μαράζια
τοῦ στεριανοῦ·
στὰ κύματα π’ ὅσο ἀγριεύουν
κι ὅσο πεισμώνουν,
τόσο τὸν ἄνθρωπο θεριεύουν,
τόσο δυναμώνουν.
Κι ὁ ποιητὴς ἀνάξιος πια!
Κι ἀκόμ’ ἀνάξιος κι ὁ σοφός,
ποὺ δὲν ἀνάφτουν πυρκαγιὰ
κι ἀπὸ τοῦ λύχνου τους τὸ φῶς,
ὅταν ἀλύπητη βαρειὰ
ξεσπᾷ ἡ Ἀνάγκη, καὶ προστάζει.
Ἀνάξιος εἶναι ὅποιος διστάζει!
Ἀνάξιος ὅποιος μέσ’ στὴν Πράξη
ποὺ μέσ’ στὰ αἵματα πατᾷ
κ’ εὐφραίνεται στἀποκαΐδια,
ἀνάξιος ὅποιος ἁπαλὰ
κρατάει τῆς σκέψης τὸ μετάξι
γιὰ πέπλα, γιὰ χρυσοκεντίδια.
Ἀνάξιος ὅποιος μὲ ὅποια σκέψη.–
καὶ ἡ πράξη του εἶναι σὰν τὸ ξύλο
τὸ ποτισμένο ἀπὸ βροχή·
τὸ ρίχνει τῆς φωτιᾶς, νὰ θρέψῃ
τὴ φωτιά· μάταια· πῶς νἀνάψῃ;
ἀνήμπορο εἶναι νὰ καῇ,
γιὰ νὰ κάψῃ.
Ἀνάξιος ὅποιος μὲ τὸ σκύλο
τὸ συρτὸ μοιάζει, σὰ δαρθῇ,
ὅταν ἀργὰ ἢ γοργὰ θἀρθῇ
τῆς κρίσης ἡ ὥρα,
κι ἀντιχτυπιένται τὰ στοιχεῖα,
στὰ σύγνεφα ἤ στὴν Πολιτεία,
κεραυνοφόρα.
Ἀνάξιος ὅποιος ξάφνου ἀκούει
τὸ προσκλητήρι τῶν καιρῶν
νὰ τὸ φυσάῃ ἤ νὰ τὸ κρούῃ
σάλπιγγα ἤ τύμπανο, τὸ ἀκούει,
δὲ λέει: Παρών!
Ἀνάξιος ὅποιος μαρμαρώνει
σὰν νὰ τὸν πότισαν ἀφιόνι
κι ἀντὶ τὰ λόγια τὰ χρυσά,
ποὺ ἀστράφτουνε καὶ ὀρθὰ καὶ ἀκέρια,
τὰ λόγια του μουντά, μισά,
τὰ λόγια του σὰν ἀχνοκέρια.
Ἀνάξιος ὅποιος δὲ γνωρίζει,
γιὰ μέσ’ στὸ νοῦ δὲ σταθῇ
πὼς κυβερνᾷ καὶ πὼς ὁρίζει
τὸ Λόγο ποὺ εἶναι σὰ σπαθί.
Κωστής Παλαμάς
